De pijl en boog werd van oorsprong gebruikt voor de jacht en de oorlogsvoering. Dat gaat heel ver in de geschiedenis. Zo werden in Afrika nog niet zo lang geleden zeer oude pijlpunten ontdekt.
Handbogen uit die tijd zijn nooit bewaard gebleven. Maar de stenen pijlpunten dateren van bijna 70.000 jaar voor Christus. Lees hieronder meer over de historie. Klik hier voor de Workshop Boogschieten.
De oudste handboog is de Holmegaard boog. Gevonden in 1940 in het Holmegaard moeras in Denemarken. Het gaat dan om 2 bogen met lengtes tussen de 1.54 meter en 1.70 meter, gemaakt van iepenhout. Ze zijn 8 tot 9 duizend jaar oud. Het bijzondere is dat deze handbogen nog steeds worden nagemaakt en dat de moderne handbogen van de techniek van de Holmegaard boog zijn afgeleid.
Dat het soort hout voor de werking heel belangrijk is, valt ook af te leiden uit de Stellmoor boog die zo'n 8 duizend jaar geleden werd gevonden in het noorden van Duitsland. Voor deze boog werd het kernhout gebruikt van een pijnboom. In latere eeuwen vormde niet alleen hout, maar vaker een combinatie van materialen de handboog: hout in combinatie met botten of hoorn en bij elkaar gehouden door pezen. Ook tegenwoordig zijn het diverse materialen waaruit de boog bestaat, denk aan lagen hout met glasvezel, maar ook licht metaal en koolstofvezels.
De pees van de handboog heeft in de loop der eeuwen ook uit verschillend materiaal bestaan, veelal ook samengesteld. In de eerste tijd werd de pees waarschijnlijk gemaakt van plantaardige vezels of dierlijk materiaal. Later van hennep, linnen en zelfs zijde of mohair.
Evenals de bogen zelf, zijn er in de loop der eeuwen vele pijlsoorten gevonden en pijlpunten. De volledig houten pijlen zijn vergaan, maar in de oudheid zijn wel skeletten gevonden met daarin één of meer pijlpunten van steen. In Afrika zijn zoals gezegd de oudste pijlpunten tot nog toe gevonden, zelfs met restanten van bloed en botten erop. Bijzonder is ook dat er lijmresten op de pijlpunten zaten, waaruit de conclusie getrokken kan worden dat mensen in die tijd (70.000 vChr.) al in staat waren samengestelde wapens te maken. Dit kenmerkt ook een stap in de evolutie: waar eerst mensen dichtbij hun prooi of vijand moesten komen in een man tegen man gevecht, of man tegen dier gevecht, kon men nu op afstand een mens of dier verwonden of zelfs doden. In vele neolithische grottekeningen over de jacht, duikt de boog op.
In de periode van 1000 vChr. tot circa 200 vChr. ontwikkelde men een variatie op de handboog: de kruisboog. Vooral in China had men daarvan al heel vroeg goed ontwikkelde exemplaren. Maar China zorgde ook voor de doodsteek van de handboog als wapen: het buskruit, dat daar rond 900 werd uitgevonden.
En daarmee ontstonden andere wapens zoals kanonnen, geweren en pistolen. De handboog werd hierdoor als wapen langzaam maar zeker naar de achtergrond verdrongen. Ofschoon het wel zo was dat de reikwijdte van een afgeschoten pijl nog honderden jaren groter bleef dan die van een handvuurwapen. In Europa werd daarom de vrijbuiter Robin Hood alleen gezien met een pijl en boog. Vuurwapens waren er vrijwel niet. Pas in de 16e eeuw werd de pijl en boog definitief verdrongen door de kruitwapens.
Waar in de oudheid je leven kon afhangen van je trefzekerheid met de pijl en boog, betekent een treffer of misser tegenwoordig niet meer dan winst of verlies in een handboogcompetitie. Ofschoon in de antieke oudheid op de eerste 'olympische spelen' in Griekenland het speerwerpen op de onderdelenlijst stond, is er niets bekend over boogschieten als sport in die tijd. Aan de andere kant: het is altijd een sport geweest, in die zin dat men oefende met de pijl en boog om tijdens de jacht of strijd het wapen zo goed mogelijk te kunnen gebruiken. Ook bij dat oefenen zal men beslist naar elkaar gekeken hebben en zal er iemand de beste zijn geweest en wellicht waren er toen al een soort competities. In de middeleeuwen werden boogschiet wedstrijden georganiseerd. Daarnaast was het boogschieten een vast gebruik binnen de schuttersgilden van latere tijd. En uiteindelijk werd het een sport binnen de rijke elite in de 19e eeuw. Op mannensociëteiten sprak zij over politiek, maar kon de elite ook schaken, kaarten, biljarten, kegelen en handboogschieten. Van daaruit ontstonden afdelingen - we zouden dat nu sportverenigingen noemen - met mannen die gespecialiseerd waren in de specifieke onderdelen en die het tegen elkaar opnamen. In 1900 stond het boogschieten al direct op de lijst van Olympische sporten. Bij de Spelen van 1920 werd er ook op bewegende doelen geschoten: vogels.
Tegenwoordig zijn er vele handboog schietverenigingen. De handboogsport steeg in populariteit toen Nederland met Wietse van Alten brons haalde bij de Olympische Spelen van 2000. Maar om in een competitie plezier te hebben met boogschieten, hoeft u geen Olympische kandidaat te zijn. Iedereen kan het en bij One Events hebben we diverse mogelijkheden daarvoor. Het is een leuk bedrijfsuitje. Ook op uw locatie kunnen we voor een boogschiet baan zorgen. Klik hier voor meer informatie over de workshop Boogschieten. Wilt u schieten met meerdere wapens, zoals ook de kruisboog? Klik dan hier.